CİVCİV
.
Civcivler, tavukların yavrularıdır ve özellikle bakım konusunda oldukça hassas hayvanlardır. Yeni doğmuş civcivler, yetişkin tavuklara göre daha fazla ilgi, sıcaklık ve doğru beslenme gerektirir. Onların sağlıklı bir şekilde büyüyüp gelişebilmeleri için doğru bakım ve beslenme çok önemlidir. Aynı zamanda civcivler, bazı hastalıklara da yatkın olabilirler. Bu yazıda civciv bakımı ve yaygın hastalıkları hakkında detaylı bilgi bulabilirsiniz.
.
Civciv Bakımı
1. Sıcaklık ve Ortam
- Yeni doğan civcivler için sıcaklık: Civcivler doğduktan sonra, çevre sıcaklıkları oldukça önemlidir. Yeni doğmuş civcivlerin sıcaklık ihtiyacı çok yüksektir ve doğrudan annelerinin bakımı yoksa yapay ortamda sıcak tutulmalıdırlar.
-
- İlk 1 hafta: 32-35°C
- İkinci hafta: 30-32°C
- Üçüncü hafta: 27-30°C
- Dördüncü hafta ve sonrasında: Sıcaklık 22-24°C’ye düşürülebilir.
Sıcaklık kaynağı: Civcivler için bir ısıtıcı lamba veya ısıtma pedi kullanılabilir. Ancak ısı kaynağının doğrudan civcivlere zarar vermemesi için dikkatli olunmalıdır. Isı kaynağının 30 cm kadar yüksekte olması önerilir.
- Baskın sıcaklık: Civcivlerin sağlıklı olabilmesi için ortamda fazla nem olmamalıdır. Oda çok nemli olmamalı ve yeterli havalandırma sağlanmalıdır. Havanın taze olması, civcivlerin sağlığı için önemlidir.
.
2. Yuva ve Kafes Düzeni
- Yuva yapısı: Civcivler için rahat ve güvenli bir yuva gerekir. Kafesin içinde her civcivin rahatça hareket edebileceği alan bulunmalıdır. Ayrıca, kafeste su ve yemliklerin kolayca ulaşılabilir olması önemlidir. Kafesin tabanı düzgün ve temiz olmalıdır, çünkü civcivler kirli ortamda hastalanabilir.
- Zemin: Kafeste, zemini korumak ve temizlik açısından gazete kağıdı veya plastik levha kullanılabilir. Ancak, talaş ve saman gibi malzemeler civcivlerin bacaklarına takılabilir, bu yüzden dikkatli olmak gerekir.
.
3. Beslenme
- Başlangıç yemleri: Civcivlerin büyüme sürecinde, özel olarak formüle edilmiş civciv yemleri kullanılması gerekmektedir. Bu yemler protein açısından zengin olup, civcivlerin sağlıklı bir şekilde gelişmesini sağlar. Başlangıç yemlerinin içine vitamin ve mineral takviyeleri de eklenebilir.
- Su: Civcivlerin suyu sürekli olarak taze ve temiz olmalıdır. Suyu, civcivlerin sağlığı için önceden kaynatıp soğutmak gerekebilir. Ayrıca, civcivlerin suyu kirlendikçe değiştirilmeli ve sık sık temizlenmelidir.
- Yeşillikler ve diğer yiyecekler: 2-3 hafta sonra civcivler, ince doğranmış yeşillikler (örneğin marul, roka, semizotu) ile beslenmeye başlayabilirler. Ancak, meyve ve sebzeler civcivlerin beslenmesinde sınırlı bir yer tutmalıdır.
.
4. Temizlik ve Hijyen
Civcivlerin bulunduğu ortam her zaman temiz olmalıdır. Kafesin düzenli olarak temizlenmesi, civcivlerin hijyenini sağlamak için çok önemlidir. Ayrıca yemlikler ve suluklar da sık sık temizlenmelidir. Kafesin içine konan her türlü malzeme (talaş, saman, kağıt vb.) düzenli olarak değiştirilmelidir.
.
Civcivlerde Yaygın Hastalıklar
Civcivler, yetişkin tavuklardan farklı olarak bağışıklık sistemleri zayıf olduğundan bazı hastalıklara daha yatkındır. Erken yaşta hastalanmamaları için doğru bakım gereklidir.
1. Coccidiosis (Koksidiyozis)
- Neden: Coccidia parazitleri nedeniyle ortaya çıkan bu hastalık, civcivlerin bağırsaklarında iltihaba yol açar.
- Belirtiler: İştah kaybı, halsizlik, ishal (yeşil ya da kanlı), büyüme geriliği.
- Tedavi: Veteriner, bu hastalık için uygun ilaçlar (örneğin amprolium) verebilir. Ayrıca, ortamın temizliği çok önemlidir.
.
2. Gumboro Hastalığı (Infectious Bursal Disease – IBD)
- Neden: Gumboro hastalığı, civcivlerin bağışıklık sistemini etkileyen viral bir hastalıktır.
- Belirtiler: İştah kaybı, şişmiş bursa (karın bölgesi), halsizlik, solunum problemleri.
- Tedavi: Aşılar, bu hastalığın önlenmesi için en etkili yoldur. Gumboro hastalığına karşı aşılamalar, civcivlere doğumdan birkaç hafta sonra yapılmalıdır.
.
3. Nötropeni (Kan Düşüklüğü)
- Neden: Yetersiz beslenme, özellikle protein eksikliği nedeniyle meydana gelir. Ayrıca, nemli ve kirli ortamlar da bu durumu tetikleyebilir.
- Belirtiler: Yavaş büyüme, halsizlik, tüysüzleşme, anemi (kan eksikliği), zayıf bağışıklık sistemi.
- Tedavi: İyi bir beslenme ve temizlik, bu durumu engelleyebilir. Ayrıca vitamin ve mineral takviyeleri de faydalı olabilir.
.
4. Yeni Zelanda Hastalığı (Necrotic Enteritis)
- Neden: Bakteriyel enfeksiyonlar sonucu bağırsaklarda iltihaplanma ve ölü doku oluşumu.
- Belirtiler: İshal, kanlı dışkı, halsizlik, kabızlık.
- Tedavi: Antibiyotik tedavisi ile iyileşme sağlanabilir. Bu hastalığın önlenmesi için hijyenin sağlanması önemlidir.
.
5. Göz Enfeksiyonları
- Neden: Gözlere giren toz, yabancı cisimler veya bakteriyel enfeksiyonlar.
- Belirtiler: Gözlerde kızarıklık, akıntı, gözleri açmada zorluk.
- Tedavi: Göz temizliği yapılmalı ve veterinere başvurulmalıdır. Veteriner, göz enfeksiyonlarına yönelik antibiyotik tedavisi önerebilir.
.
6. Solunum Yolu Enfeksiyonları
- Neden: Aşırı nem, kötü hava akımı, soğuk hava, ya da kirli ortamlar solunum yolu enfeksiyonlarına yol açabilir.
- Belirtiler: Öksürük, burun akıntısı, hırıltılı nefes alma, solunum sıkıntısı.
- Tedavi: Ortam sıcaklık ve neminin düzenlenmesi, temiz hava sağlanması gerekmektedir. Ayrıca, antibiyotik tedavisi gerekebilir.
.
7. Salmonella
- Neden: Kirli su ve gıda, salmonella bakterilerinin yayılmasına yol açabilir.
- Belirtiler: Kusma, ishal, kanlı dışkı, iştahsızlık.
- Tedavi: Veteriner tarafından önerilen antibiyotik tedavisi ve hijyenin sıkı şekilde sağlanması gerekmektedir.
.
Sonuç
Civciv bakımı, tavukların sağlıklı bir şekilde yetişmesi için çok önemlidir. Doğru sıcaklık, hijyen, beslenme ve sosyal etkileşim sağlanmadığı takdirde, civcivler çeşitli hastalıklara yakalanabilirler. Bu yüzden, civcivlerin bakımına özen göstermek, onların sağlıklı büyümeleri için çok önemlidir. Ayrıca, hastalık belirtileri gözlendiğinde, erken teşhis ve tedavi için mutlaka bir veterinerden yardım alınmalıdır.