Bulut Akademi • Kertenkeleler

Sürüngen Türleri

KERTENKELE

Kertenkeleler, sürüngenler sınıfında geniş bir çeşitliliğe sahip ve evde bakılabilen popüler hayvanlardır. Farklı kertenkele türlerinin bakım gereksinimleri, beslenme alışkanlıkları ve sağlık ihtiyaçları büyük ölçüde farklılık gösterebilir. İşte en yaygın kertenkele türlerine göre beslenme, barınma ve hastalıklar hakkında detaylı bilgiler:
.

1. Büyük Çöl Kertenkeleleri (Desert Lizards)

Öne Çıkan Türler:

Leopard Kertenkele (Eublepharis macularius): Çöl ortamlarında yaşayan popüler evcil kertenkelelerden biridir.

Savannah Monitor (Varanus exanthematicus): Çöl ve savanaya özgü büyük kertenkele türlerindendir.

Uromastyx: Çöl ekosistemlerinde yaşayan ve bitkisel diyetle beslenen kertenkele türlerinden biridir.

a. Beslenme

Diyet:

Çöl kertenkeleleri, genellikle etobur ya da otobur olabilir. Leopard Kertenkeleler gibi bazı türler böceklerle, Uromastyx gibi otobur türler ise bitkilerle beslenir.
Böcekler: Çöl kertenkeleleri, cırcır böceği, yem böceği, solucanlar, ipek böceği larvaları (waxworm) gibi protein kaynaklarıyla beslenir.
Bitkiler: Uromastyx gibi otobur kertenkeleler, sebzeler (havuç, kabak, ıspanak, marul) ve çiçeklerle beslenir.

Takviyeler: Kalsiyum ve vitamin D3 takviyesi, çöl kertenkelelerinin kemik sağlığı için önemlidir.
.

b. Barınma

Zemin ve Ortam: Çöl kertenkeleleri kumlu, taşlı ve sıcak bir ortamda yaşamayı tercih eder. Teraryumda doğal zeminler (kum veya toprağa benzer materyaller) kullanılmalıdır.

Sıcaklık: Gündüz sıcaklığı 30-35°C arasında olmalı, güneşlenme alanlarında sıcaklık 40-45°C’ye kadar çıkabilir. Gece sıcaklığı 20-24°C civarında tutulmalıdır.

Işıklandırma: UVB ışığı sağlanmalı, çünkü kertenkeleler UVB ışığını vitamin D3 üretmek için kullanır.

Nem: Çöl kertenkeleleri nemli ortamda yaşamazlar. Nem oranı %20-30 arasında tutulmalıdır.

c. Hastalıklar

Metabolik Kemik Hastalığı (MBD): UVB ışığının eksikliği ve yetersiz kalsiyum alımı sonucu kemik deformasyonlarına yol açar.

Tedavi: UVB ışığı sağlanmalı, kalsiyum takviyesi yapılmalıdır.

Solunum Yolu Enfeksiyonları: Düşük sıcaklıklar ve nem sorunları, solunum yolu enfeksiyonlarına yol açabilir.

Tedavi: Antibiyotik tedavisi ve ortam koşullarının düzeltilmesi gerekir..

2. Tropikal Kertenkeleler (Tropical Lizards)

Öne Çıkan Türler:

Crested Geckos (Correlophus ciliatus): Tropikal iklimde yaşayan, oldukça popüler evcil kertenkelelerdir.

Anolis Kertenkeleleri (Anolis spp.): Genellikle tropikal bölgelerde bulunan ve büyük çeşitlilik gösteren kertenkelelerdir.

Chameleons (Bukalemunlar): Tropikal ormanlarda yaşayan, renk değiştirebilen kertenkelelerdir.
.

a. Beslenme

Diyet:

Tropikal kertenkeleler, etobur ve otobur diyeti izleyebilirler.
Crested Gecko gibi bazı türler, meyve, böcek ve tatlı gıda (özellikle toz halinde vitamin takviyeleri ile hazırlanmış gıdalar) ile beslenirler.
Böcekler: Çekirge, yem böceği, karasinek, meyve sinekleri, cırcır böceği gibi böcekler verilebilir.
Sebzeler ve Meyveler: Ispanak, muz, elma, çilek gibi meyveler ve sebzeler tropikal kertenkeleler için uygundur.

Takviyeler:

Kalsiyum ve Vitamin D3: Tropikal türlerde de kalsiyum ve D3 vitamini önemlidir.
Vitamin ve Mineral Takviyeleri: Crested Gecko gibi türler, çoğunlukla vitaminli tozlar ve özel mama ile beslenir.
.

b. Barınma

Zemin ve Ortam: Tropikal kertenkeleler nemli ve ılık ortamlarda yaşamayı tercih ederler. Tropikal bitkiler, yapraklar ve saksılar gibi öğeler ile ortam zenginleştirilmelidir.

Sıcaklık: Gündüz sıcaklıkları 24-29°C arasında olmalıdır. Gece sıcaklıkları 20-22°C arasında tutulmalıdır.

Nem: Tropikal kertenkeleler nemli ortamları severler, bu nedenle nem oranı %60-80 arasında tutulmalıdır. Sisleme sistemleri veya buhar makineleri kullanılabilir.

Işıklandırma: UVB ışığı, tropikal kertenkeleler için çok önemlidir. UVB ışığı, kalsiyum emilimi için gereklidir.
.

c. Hastalıklar

Solunum Yolu Enfeksiyonları: Yetersiz sıcaklık ve nem, solunum yolu enfeksiyonlarına yol açabilir.

Tedavi: Veteriner tedavisi ve ortam koşullarının iyileştirilmesi gerekir.

Metabolik Kemik Hastalığı (MBD): UVB ışığı eksikliği ve kalsiyum yetersizliği, bu hastalığa yol açabilir.

Tedavi: UVB ışığı ve kalsiyum takviyesi sağlanmalıdır..

3. Ağaç Kertenkeleleri (Arboreal Lizards)

Öne Çıkan Türler:

Green Tree Python (Morelia viridis): Ağaçlarda yaşayan ve ağaç kertenkeleleriyle yakın akraba olan bir türdür.

Phelsuma (Gündüz Geckoları): Ağaçlarda yaşayan, tropikal bölgelerde bulunan popüler gecko türlerindendir.

Tokay Gecko (Gekko gecko): Güneydoğu Asya’ya özgü, ağaçlarda yaşayan ve oldukça güçlü olan bir türdür.

a. Beslenme

Diyet:

Ağaç kertenkeleleri, çoğunlukla böceklerle beslenir, ancak bazı türler meyve de yiyebilir.
Böcekler: Cırcır böceği, yem böceği, solucanlar, çekirge gibi böcekler verilebilir.
Meyve ve Bitkiler: Bazı türler (örneğin, Phelsuma) tatlı meyveleri ve nektarı yer.

Takviyeler:

Ağaç kertenkeleleri için vitamin ve mineral takviyesi gereklidir. Kalsiyum ve Vitamin D3 gibi takviyeler, kemik sağlığı ve genel sağlık için önemlidir..

b. Barınma

Zemin ve Ortam: Ağaç kertenkeleleri, genellikle yüksek kafeslerde yaşamayı tercih eder. Tırmanma dalları, ağaç kütükleri ve yapraklar kafeste bulundurulmalıdır.

Sıcaklık: Ağaç kertenkeleleri için gündüz sıcaklıkları 28-32°C, gece sıcaklıkları 20-22°C olmalıdır.

Nem: Yüksek nem oranı gereklidir. Nem oranı %60-80 civarında tutulmalıdır.

Işıklandırma: UVB ışığı, kalsiyum metabolizmasını düzenleyebilmek için gereklidir. Işıklandırma 10-12 saat süreyle açık olmalıdır.

c. Hastalıklar

Metabolik Kemik Hastalığı (MBD): UVB ışığı ve kalsiyum eksiklikleri nedeniyle gelişebilir.

Tedavi: UVB ışığı ve kalsiyum takviyesi sağlanmalıdır.

Solunum Yolu Enfeksiyonları: Nemli ortamlar solunum yolu enfeksiyonlarına yol açabilir.

Tedavi: Antibiyotik tedavisi ve ortam koşullarının düzeltilmesi gereklidir..

4. Dragon Kertenkeleleri (Bearded Dragons)

Öne Çıkan Türler:

Bearded Dragon (Pogona vitticeps): Avustralya’ya özgü, en yaygın evcil kertenkele türlerinden biridir.
.

a. Beslenme

Diyet: Bearded Dragonlar herbisivor ve kısmen omnivordur. Yani hem et hem de bitki yerler.

Böcekler: Çekirge, cırcır böceği, yem böceği, solucanlar, ipek böceği larvaları.
Sebzeler: Marul, kabak, havuç, tatlı patates, brokoli gibi sebzeler.
Meyveler: Elma, muz, çilek, kavun gibi meyveler. Meyve, tatlı ve sulu olduğu için, az miktarda verilmelidir.

Takviyeler: Kalsiyum ve Vitamin D3 takviyesi önemlidir, özellikle UVB ışığı eksikse kalsiyum takviyesi yapılmalıdır.
.

b. Barınma

Zemin ve Ortam: Kum, taş ve ağaç dalları kullanılabilir. Geniş bir alan sağlanmalıdır.

Sıcaklık:

Gündüz sıcaklıkları: 30-35°C olmalıdır.
Güneşlenme alanı: 40-45°C’ye kadar sıcaklık sağlanabilir.
Gece sıcaklıkları: 20-24°C arasında tutulmalıdır.

Işıklandırma: UVB ışığı sağlanmalı, ayrıca ısıtıcı ampuller kullanılmalıdır.
.

c. Hastalıklar

Metabolik Kemik Hastalığı (MBD): UVB ışığı eksikliği veya düşük kalsiyum düzeyi.

Tedavi: Kalsiyum takviyesi, UVB ışığı sağlanmalıdır.

Obezite: Aşırı beslenme nedeniyle obezite gelişebilir.

Tedavi: Diyet kontrolü ve düzenli egzersiz gereklidir.
.

5. Agama Kertenkeleleri (Agamids)

Öne Çıkan Türler:

Veiled Chameleon (Chamaeleo calyptratus): Afrika kökenli, oldukça renkli ve popüler bir bukalemun türüdür.

Blue Tongue Skink (Tiliqua scincoides): Avustralya’dan gelen büyük, sakin ve evcil bir türdür.

a. Beslenme

Diyet:

Böcekler: Cırcır böceği, çekirge, ipek böceği, yem böceği.
Sebzeler: Kabak, marul, brokoli, havuç gibi sebzeler.
Meyveler: Elma, muz, çilek, kavun gibi meyveler.

Takviyeler: Kalsiyum, Vitamin D3 ve A vitamini takviyeleri önerilir.

b. Barınma

Zemin ve Ortam: Agama türleri için teraryumda kayalar, tırmanma dalları ve doğal zeminler kullanılmalıdır.

Sıcaklık:

Gündüz sıcaklıkları: 28-32°C arası, sıcak spotlarda 35-40°C olmalıdır.
Gece sıcaklıkları: 20-24°C olmalıdır.

Işıklandırma: UVB ışığı kullanılmalı ve sıcaklık doğru şekilde sağlanmalıdır.

c. Hastalıklar

Metabolik Kemik Hastalığı (MBD): UVB ışığının eksikliği, kalsiyum yetersizliği.

Tedavi: Kalsiyum takviyesi ve UVB ışığı sağlanmalıdır..

6. Leopard Kertenkeleleri (Leopard Geckos)

Öne Çıkan Türler:

Leopard Kertenkele (Eublepharis macularius): Geniş popülariteye sahip ve bakımı kolay bir türdür.
.

a. Beslenme

Diyet: Etobur, genellikle böceklerle beslenir.

Böcekler: Çekirge, yem böceği, cırcır böceği, ipek böceği larvaları, solucanlar.

Takviyeler: Kalsiyum ve Vitamin D3 takviyesi gereklidir.
.

b. Barınma

Zemin ve Ortam: Kum, taş veya toprak kullanılabilir. Yerin kuru tutulması önemlidir.

Sıcaklık:

Gündüz sıcaklıkları: 30-32°C olmalıdır.
Gece sıcaklıkları: 20-24°C civarında olmalıdır.
Sıcak spotlar: 35-40°C sıcaklık sağlanmalıdır.

Işıklandırma: UVB ışığı gerekli olmasa da ortamda ısıtıcı ışık kaynağı sağlanmalıdır.

c. Hastalıklar

Metabolik Kemik Hastalığı (MBD): Yetersiz UVB ışığı ve kalsiyum eksikliği.

Tedavi: UVB ışığı sağlanmalı, kalsiyum takviyesi yapılmalıdır..

7. Tokay Geckoları (Gekko gecko)

Öne Çıkan Türler:

Tokay Gecko (Gekko gecko): Güneydoğu Asya’ya özgü, büyük ve agresif bir gecko türüdür.

a. Beslenme

Diyet: Etobur, çoğunlukla böceklerle beslenir.

Böcekler: Çekirge, cırcır böceği, ipek böceği larvaları, fare yavruları.

Takviyeler: Kalsiyum ve Vitamin D3 takviyesi gereklidir.
.

b. Barınma

Zemin ve Ortam: Tropikal iklimi tercih eder, yapraklar, tırmanma dalları ve nemli bir ortam sağlanmalıdır.

Sıcaklık:

Gündüz sıcaklıkları: 28-30°C arası.
Gece sıcaklıkları: 22-25°C.
Sıcak spotlar: 35-40°C.

Nem: %60-80 arasında nem sağlanmalıdır.
.

c. Hastalıklar

Solunum Yolu Enfeksiyonları: Düşük sıcaklık ve nemin birleşimi, solunum yolu enfeksiyonlarına neden olabilir.

Tedavi: Veteriner tedavisi ve ortam koşullarının iyileştirilmesi gereklidir..

8. Gekolar (Geckos)

Öne Çıkan Türler:

Crested Gecko (Correlophus ciliatus): Oldukça popüler bir gecko türüdür ve gece aktif olur.

Leopard Gecko (Eublepharis macularius): Gece aktif olan, etobur bir türdür.
.

a. Beslenme

Diyet:

Böcekler: Çekirge, yem böceği, solucanlar, cırcır böceği gibi.
Meyveler: Tatlı meyveler (muz, papaya) ve bazı takviyeli tozlar verilebilir.
Otlar ve Yapraklar: Bazı geckolar sebze ve yaprakları da tüketebilir.

Takviyeler: Vitamin D3 ve kalsiyum gereklidir.
.

b. Barınma

Zemin ve Ortam: Gece aktif olan türler için tırmanma alanları, yapraklar ve nemli bir ortam gereklidir.

Sıcaklık:

Gündüz sıcaklıkları: 26-30°C.
Gece sıcaklıkları: 22-24°C.
Sıcak spotlar: 32-35°C.

Nem: Tropikal kertenkeleler için nem oranı %60-80 arasında tutulmalıdır.
.

c. Hastalıklar

Metabolik Kemik Hastalığı (MBD): UVB ışığının eksikliği veya kalsiyum eksikliği sonucu gelişir.

Tedavi: UVB ışığı ve kalsiyum takviyesi sağlanmalıdır.
.

Sonuç

Kertenkele türleri arasında bakım, beslenme, barınma ve hastalıklar açısından büyük farklılıklar bulunur. Bu nedenle, kertenkelelerin bakımına dair bilgi sahibi olmak ve her türün özel ihtiyaçlarına göre ortam sağlamak çok önemlidir. Farklı türlerin yaşam gereksinimlerini karşılamak, sağlıklı ve mutlu bir evcil hayvan elde etmenize yardımcı olur.